یاران حضرت مهدییاران ویژۀ حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) سیصد و سیزده نفرند. احادیث فراوانی در ستایش این گروه ممتاز وارد شده و در قرآن کریم آیاتی است که تاویل به آنان شده است. ۱ - یاران ویژه در روایاتاز امام باقر و صادق علیهماالسلام در تاویل سخن خدای متعال: و لئن اخرنا عنهم العذاب الی امة معدودة... ؛ هر آینه اگر از آنان عذاب را تا مدتی معین (یا تا فراهم آمدن دسته‌ای به تعداد مشخص) به تاخیر اندازیم...، نقل شده که فرمودند: ... امة معدودة یعنی عدة کعدة بدر قال یجمعون له فی ساعة واحدة قزعا کقزع الخریف: مراد از امت معدود، یاران مهدی در آخر الزمان‌اند؛ سیصد و سیزده نفر به شمار افراد جنگ بدر، آنان، در ساعتی جمع شوند؛ مانند ابرهایی که در پاییز جمع می‌شوند. امام صادق (علیه‌السّلام) در وصف یاران خاص حضرت مهدی (علیه‌السّلام) فرمود: مردانی که گویی قلب‌هایشان مانند پاره‌های آهن است. هیچ چیز نتواند دل‌های آنان را دربارۀ ذات خداوند گرفتار شک سازد. سخت‌تر از سنگ هستند. اگر بر کوه‌ها حمله کنند، آن‌ها را از هم خواهند پاشید... گویی که بر اسبان خود، مانند عقاب هستند. بر زین اسب امام دست می‌کشند و از این کار برکت می‌جویند. گرد امام خویش چرخیده، در جنگ‌ها، جان خود را سپر او می‌سازند و هرچه را بخواهد برایش انجام می‌دهند. مردانی که شب‌ها نمی‌خوابند؛ در نمازشان همهمه‌ای چون صدای زنبور عسل دارند. شب‌ها بر پای خویش ایستاده و صبح بر مرکب‌های خود سوارند. پارسایان شبند و شیران روز. اطاعت آنان برابر امامشان، از اطاعت کنیز برای آقایش زیادتر است. مانند چراغ‌ها هستند... گویی که دل هایشان قندیل است. از ترس خدا بیمناک و خواهان شهادت‌اند. تمنایشان شهید شدن در راه خدا است. شعارشان این است: ای مردم! برای خون خواهی حسین به پا خیزید. وقتی حرکت می‌کنند، پیشاپیش آنان به فاصلۀ یک ماه وحشت حرکت کند. آنان، دسته دسته به سوی مولا می‌روند. خدا به وسیلۀ آنان امام راستین را یاری می‌فرماید. ۲ - فرق یاران خاص و یاورانبین یاران ویژۀ حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) و یاوران آن حضرت تفاوتی هست؛ اصحاب و یاران خاص سیصد و سیزده نفرند. آنان کسانی‌اند که حضرات امام علی (علیه‌السّلام) و امام صادق (علیه‌السّلام) از آنان به پرچم‌داران تعبیر فرموده‌اند و هریک از این یاران خاص، نقش عظیمی در فرماندهی سپاه و گشودن شهرها و اداره امور و... دارند. یاوران، مؤمنان صالحی‌اند که به حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) در مکه و غیر آن ملحق می‌شوند. زیر پرچمش گرد می‌آیند و با دشمنان خدا و پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌واله‌و‌سلم) می‌جنگند. حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) از مکه خارج نخواهد شد؛ مگر آن که همراه او ده هزار نفر از یاوران خواهند بود. البته این شمار، گروهی از یاوران ایشان‌اند، نه همۀ آنان، برای نمونه فقط سید هاشمی با دوازده هزار نیرو در عراق به حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) ملحق می‌شوند... این همه، غیر از یاورانی است که از فرشتگان‌اند. آنان نیز یاوران حضرت بوده و اوامر آن بزرگوار و آموزه‌هایش را فرمانبردار خواهند بود. ۳ - ویژگی‌های یاران خاصبیشتر یاران خاص حضرت در سن جوانی‌اند و بزرگسالان میان آنان کم هستند. این یاران، دارای افکاری متحد و آرایی یکنواخت بوده و دل‌های‌شان به هم پیوسته است. حضرت علی (علیه‌السّلام) در این باره فرمود: ان اصحاب القائم شباب لا کهول فیهم الا کالکحل فی العین، او کالملح فی الزاد، و اقل الزاد الملح: همانا یاران قائم (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) همگی جوانند و پیر میانشان نیست؛ مگر به اندازه سرمه در چشم یا به قدر نمک در توشه راه و کمترین چیز در توشۀ راه، نمک است. ۴ - نقش زنان در عصر ظهورلازم یادآوری است در تشکیل هستۀ اصلی آن پیکار بزرگ و جهاد مقدس، زنان نیز نقش بسزایی دارند و طبق تعبیر برخی از احادیث، حدود پنجاه زن، از یاران اصلی امام و همراه هستۀ مرکزی آن قیام می‌باشند. این موضوع، دو نکته را روشن می‌سازند: ۱. زنان که در طول تاریخ، از حقوق خویش محروم بودند و شخصیت آنان تحقیر گشته بود، در دوران آن انقلاب بزرگ، شخصیت واقعی خویش را باز خواهند یافت و به عنوان کارگزاران اصلی آن تحول عظیم، در جامعۀ جهانی شرکت خواهند داشت. این موضوع، اهمیت ویژه‌ای دارد که ارزش واقعی و پایۀ قدرت و توانمندی نوع زن و ارزشیابی استعدادهای او را (در صورتی که خود را ساخته باشد) مشخص می‌سازد. ۲. زنان اگر در جهاد و رویارویی مستقیم شرکت نکنند، در دیگر پست‌ها و مسؤولیت‌ها و سازندگی‌ها، می‌توانند مشارکت داشته باشند. همچنین در گسترش فرهنگ اسلامی، تبیین خطوط اصلی دین، آموزش معارف الهی و جایگزین ساختن معیارها و اصول انقلاب مهدوی، می‌توانند کارامد باشند و نقش‌های اصلی و برجسته‌ای را بر عهده گیرند. در مسائل پشت جبهه و دیگر مسائل اجتماعی، فرهنگی و تربیتی نیز می‌توانند نقش سازنده‌ای داشته باشند. امام باقر (علیه‌السّلام) فرمود: و یجیء و الله ثلاث مائة و بضعة عشر رجلا فیهم خمسون امراة: ... به خدا سوگند سیصد و چند تن از مردان نزد او می‌آیند، که با آنان پنجاه زن نیز هست... این موضوع، ارجمندی جایگاه زن و بلندای رشد و تکامل او را روشن می‌کند. اثر تربیتی این موضوع مهم، در جامعۀ کنونی (که جامعۀ منتظر است) می‌تواند خودآیی زنان و بازشناسی توان رشد و بازیابی شخصیت آنان باشد. برای شرکت در آن دگرگونی و انقلاب بزرگ و جهانی، زنان از هم اکنون باید با معیارهای دقیق اسلامی و اخلاقی، شخصیت خود را بسازند و در بعد علم و عمل تکامل یابند، و بدانند که هم اکنون و در آینده، مسؤولیت‌های بزرگی بر عهده دارند و در آینده نقش‌های اصولیتری را به انجام خواهند رساند. پس ناگزیر از هم اکنون به شناخت دقیق و درست اسلام بپردازند و در تربیت خویش بکوشند، تا پیش از ظهور، در جامعۀ زنان منتظر قرار گیرند، و در دوران ظهور شایستگی شرکت در آن حرکت بزرگ و کمک رساندن به داعی حق را داشته باشند. [۸]
حکیمی، محمد، عصر زندگی، ص۵۷-۷۶.
۵ - عناوین مرتبطابدال، اخیار، اوتاد، عصائب، زمینه سازان ظهور. ۶ - پانویس۷ - منبعفرهنگنامه مهدویت، خدامراد سلیمیان، ص۴۹۳-۴۹۶، برگرفته از مقاله «یاران حضرت مهدی (عجّل‌اللّه‌تعالی‌فرجه‌الشریف)». |